توانا بود هرکه دانا بود
همواره روزگار با سیمره جاری باشید...
Thursday, 2 May , 2024
امروز : پنج شنبه, ۱۳ اردیبهشت , ۱۴۰۳ - 24 شوال 1445
شناسه خبر : 22507
  پرینتخانه » اجتماعی, گزارش تاریخ انتشار : ۱۸ بهمن ۱۴۰۲ - ۹:۳۳ | | ارسال توسط :

رنج‌هایی که رج به رج پای دار قالی گره می‌خورد

رنج‌هایی که رج به رج پای دار قالی گره می‌خورد
اشرف شجاعی کارگاه فرش بافی دارد و می‌گوید هرکسی در باور خود می‌بیند و تفسیر می‌کند و به گل‌ها، سرسبزی‌ها و سرزندگی‌هایی که نهایت بر دار قالی به کمال می‌رسد، دل می‌بندد.

به گزارش ایرنا، این بانوی کارآفرین که معلولیت در اندام حرکتی نتوانسته مانع از ترقی و پیش‌رفت او شود، می‌گوید:« ۴۴ سال قبل زمانی که یک سال سن داشته دچار فلج اطفال شده و با این‌که عمر خود را با این معلولیت حرکتی گذرانده اما هیچ وقت در خود احساس ناتوانی نکرده است و هر وقت برای انجام کاری اراده کرده به بهترین نحو آن را به سرانجام رسانده است.»
وی با بیان این‌که خوب می‌دانم چگونه این تار وپودها با زندگی‌ام درآمیخته‌اند و توانسته‌ام از آ‌ن‌ها به آرامش برسم؛ ادامه می‌‌دهد:« در حوزه‌ی ورزش نیز در سال ۷۶ عضو تیم والیبال نشسته استان لرستان و در دوره‌هایی عضو تیم ملی بودم، به این باور رسیدم با این‌که از نظر جسمی با محدودیت‌هایی مواجه هستم، اما خواستن، توانستن است و همیشه به خودم افتخار کرده‌ام چون معلولیت باعث وابستگی من به دیگران نشد.»
این بانوی کارآفرین که اکنون چند نفر دیگر هم در کارگاه او مشغول به کار هستند، می‌افزاید:« با توجه به شرایط اقتصادی و وضعیت بازار تعداد افراد متغیر است زمانی بیش‌تر و زمانی کمتر می‌شود اما به طور ثابت پنج نفر که آن‌ها نیز همانند خودش از نظر حرکتی دچار معلولیت هستند در کارگاه قالی‌بافی این بانوی کارآفرین فعالیت می‌کنند.»
شجاعی می‌گوید:« در کنار هنر قالی‌بافی به رنگ‌رزی هم علاقه دارد و در این حوزه نیز فعالیت می‌کند، رنگ‌ها را خوب می‌شناسد و از این دنیای پر از رنگ نخ‌ها لذت می‌برد، دنیایی که با انواع رنگ‌های طبیعی که دارد می‌تواند آرامش اصیلی به علاقه‌مندان خود بدهد که در این دنیای پر از صدا و پر از هیاهو دست‌یافتنی نیست، خوب می‌داند در پس هر گل و طرح و نقشی که بر دار قالی می‌نشیند کدام حس‌ام را جا گذاشته‌ام.»
این بانوی فرش‌باف ادامه می‌دهد:« این کار را از سال ۹۰ آغاز کرده و به طور جدی کارگاه خود را از همان سال راه‌اندازی کرد، در سال ۹۳ از بهزیستی شهرستان تسهیلات خوداشتغالی گرفته که هر چند مبلغ چندانی نبوده اما با انگیزه، تلاش و پتشکار توانسته است تا الان با وجود مشکلات اقتصادی و رکود بازار کارگاه خود را فعال نگه دارد.»
وی با تاکید بر این‌که رنگ‌ها و کارگاه رنگ‌رزی دنیای لذت‌بخشی برای اوست، می‌گوید:«در کارگاه رنگ‌رزی سفارش‌هایی را که کارگاه‌های دیگر برای طرح و نقشه دارند، می‌توانم برای آن‌ها تهیه کنم و تا ۱۲۰ رنگ را هم انجام می‌دهم.»
شجاعی یادآوری می‌کند:« سال گذشته نیز برای توسعه‌ي کسب و کارم توانستم ۷۰۰ میلیون ریال تسهیلات بگیرم اما برای سرپا ماندن در این شرایط اقتصادی که مواد اولیه گران شده نیاز به حمایت بیش‌تری دارم.»
وی می‌گوید: «پیش آمده که بارها و بارها در اوج خستگی و شاید ناامیدی با گره زدن تارهای قالی و با رنگ‌رزی آرامش خاصی پیدا کردم و با امیدواری به مسیر زندگیم ادامه دادم.»
لیلا گودرزی بانوی کارآفرین دیگری که در حوزه‌ی قالی‌بافی و رنگ‌رزی فعالیت می‌کند، می‌گوید:« زمانی که کودک بوده دچار فلج اطفال شده و راه رفتن معمولی را به خاطر نمی‌آورد اما این مشکل حرکتی نتوانسته از انگیزه و تلاش او برای بهتر زیستن بکاهد.»
وی می‌گوید: «هم اکنون در یک کارگاه قالی بافی فعالیت می‌کند و در عین حال کارگاه رنگ‌رزی هم دارد، در رنگ‌های طبیعی آرامشی نهفته است که هر فردی آرزوی دست‌یابی به آن را دارد و این را زمانی متوجه می‌شوی که در بدترین شرایط ممکن هم که به سر ببری وقتی در دنیای رنگ‌ها غرق می‌شوی همه غم و غصه‌هایت را فراموش می‌کنی.»
لیلا می‌گوید:« سخت‌ترین مشکل را هم داشته باشی آن‌جا که پای دار قالی می‌نشینی به تتها چیزی که فکر می‌کنی تمرکز بر آن طرح و نقشه است که رج به رج باید در هم تنیده و گره خورده شود و این گره‌هاست که مشغله روح و روانت می‌شوند.»
این کارآفرین حوزه‌ي قالی‌بافی معتقد است:« وقتی کسب و کاری که با درون مایه‌هایی از هنر و ذوق همراه است را ایجاد می‌کنی دیگر به مشکلاتی همانند این‌که این ضعف جسمی و حرکتی را داری فکر نمی‌کنی بلکه به خودت هم افتخار می‌کنی که توانسته‌ای نه فقط برای خودت بلکه برای افرادی غیر خودت هم زمینه و شرایط فعالیتی فراهم کنی.»
وی ادامه می‌دهد:« در رشته‌ي روان‌شناسی تحصیلات خود را ادامه داده و بخشی از طول روز را به ارائه خدمات مددکاری مشغول است و بخشی دیگر را در حوزه‌ی قالی‌بافی و رنگ‌رزی و تولید نخ‌های رنگی مورد نیاز برای این هنر مشغول است.»
این فعال حوزه‌ي قالی‌بافی می‌گوید:« منکر شرایط بد اقتصادی و تاثیر آن بر حوزه‌ی قالی‌بافی و گرانی مواد اولیه این حرفه نمی‌شوم ولی ما هم کم نیاورده‌ایم با سختی و تلاش و پشت‌کار خود توانسته‌ایم هم‌چنان ادامه دهیم، اکنون همه‌کسی قادر نیست سفارش نخ و نقشه بدهد زمانی با چهار تا پنج میلیون ریال می‌توانستی این کار را انجام دهی ولی اکنون انجام این مهم ۲۵ میلیون ریال هزینه دارد.»
لیلا بانوی سرپرست خانوار و کارآفرینی است که توانسته نه تنها خود بلکه چند نفر دیگر را در کارگاه فرش بافی مشغول به کار کند، این کارآفرین موفق تارو پود فرش را جزیی از زندگی می داند با شور علاقه فرش بافته و کار آزموده و یک استاد کار ماهر شده و باید تجاربش را به دیگران منتقل کند.
وی آویختن دار قالی در گوشه‌ای از خانه را برابر با مکانی برای تنیدن رج به رج و گره به گره زندگی می‌داند، گل‌هایش گرچه در پاییز و زمستان یک حال دارند اما در پس هر تار و پودی از آن‌ها حس‌های اصیل اندوه و شادی و دلتنگی و دلواپس سرانگشتان بافنده اش به جای می‌ماند.

تولید سه هزار متر فرش دست‌باف در بروجرد
به گفته‌ي رییس اداره صنعت، معدن و تجارت بروجرد سه هزار و ۸۱۷ متر فرش دست‌بافت در ۹ ماهه سال جاری در شهرستان بروجرد تولید شده است.
محمدعلی اصل‌مرزی بیان کرد:« پنج هزار بافنده‌ي فرش دست‌باف در کارگاه‌های متمرکز، نیمه‌متمرکز و تک‌بافی این شهرستان فعالیت می‌کنند که تنها حدود ۶۰۰ نفر از آن‌ها زیر پوشش خدمات بیمه‌ای هستند.»
وی با بیان این‌که ۲۲۸ فقره مجوز مشاغل خانگی پشتیبان و ۶۲ کارت قالیبافی در سال جاری صادر شده است، افزود:« بروجرد به عنوان قطب تولید فرش دست‌باف لرستان است و حدود ۳۰ درصد فرش دست‌بافت استان در این شهرستان تولید می‌شود.»
رییس اداره‌ي صنعت معدن و تجارت بروجرد اضافه کرد:« پنج نقشه فرش دست‌باف لری در سازمان مالکیت فکری به ثبت رسیده که از این تعداد ۲ نقشه به‌نام شیخ قربانی و قاید طاهر مختص حوزه جغرافیایی شهرستان بروجرد است.»
اصل‌مرزی ادامه داد:« تسهیلات بانکی با سود کم در سال گذشته و امسال در قالب تبصره ۱۶ در اختیار کارگاه‌های پشتیبان، احیای خانه فرش و فرش‌بافان قرار داده شده است.»
وی با اشاره به این‌که خانه فرش محل رسیدگی به امور تشکل‌های فرش از جمله آموزش و ترویج به صورت رایگان است، گفت: «در راستای ترویج و تشویق مردم به بافت فرش و هم‌چنین با هدف ارتقای سطح علمی واحدهای فعال تولید فرش۱۳ دوره کلاس فرش دست‌باف در محل خانه فرش با نظارت کارشناسان برگزار شده است.»

۲۶ درصد بافنده های فرش لرستان در بروجرد هستند
رییس اداره‌ی صمت بروجرد با اشاره به این‌که حدود چهار هزار بافنده فرش بروجردی فاقد بیمه هستند، افزود:« انتظار می‌رود برای احیای هرچه بیش‌تر صنعت فرش در بروجرد متولیان استانی و کشور حمایت جدی از فعالان صنعت فرش داشته باشند.»
اصل مرزی با اشاره به طرح ارتقای مهارت قالی‌بافی در بروجرد اظهار کرد:« طرح مهارت بافندگی فرش دست‌باف در قالب چهار دوره آموزشی با هدف ارتقای مهارت قالی‌بافان با اعتبار حمایت از تولید فرش دست‌باف در شهرستان برگزار می‌شود.»
وی افزود:« با توجه به ابلاغ تخصیص اعتبار هزینه‌های آموزشی به‌منظور حمایت از تولیدکنندگان فرش و صنایع دستی از طرف سازمان برنامه و بودجه به سازمان صمت این سازمان موظف به انتخاب پیمان‌کار مجرب از طریق مناقصه و ارائه تقویم آموزشی به نسبت سهمیه شهرستان شد.»
رییس اداره‌ي صمت بروجرد، بیان کرد:« به همین منظور سهمیه ابلاغی شهرستان بروجرد چهار دوره کلاس آموزشی به مدت چهار روز متوالی با حضور ۲۰۰ بافنده از سطح استان است، برای شرکت کنندگان در این دوره آموزشی گواهی مهارت صادر می‌شود.»
وی با بیان این‌که حدود ۴۰ درصد صنعت استان در بروجرد واقع شده است، گفت:« ۲۶ درصد بافنده‌های فرش استان در بروجرد است که می‌طلبد نمایشگاهی در این حوزه در شهرستان برپا شود.»
قالی‌بافی از آن دست هنرهای قدیمی و خاص ایرانی است که از دیرباز طرف‌داران بسیاری داشته است و مردمان بسیاری دست و پنجه در این هنر کهن برده‌اند و تار و پود زندگی خود را در فرش‌ و قالی و قالیچه بافته‌اند و حالا تار و پود ۲ واژه نام آشنا در ادبیات کهن این سرزمین است.
گره‌های ریز آرام آرام براساس طرحی از پیش تعیین شده در کنار هم قرار می گیرند تا حاصل آن یک اثر فاخر هنری به نام فرش و قالی باشد، شیرازه و اساس قالی به تار و پودش وصل است اما همین فرش خود از روزگاران گذشته جزیی از تار پود مردمان دیار کهن لرستان و بروجرد بوده است.
فرش و صنایع دستی از دیر باز با زنان ایلات لرستان هم‌زاد بود در گرما و سرما در کوچ و یک جانشینی و در فراغت از کارهای سخت روزانه زنان ایلات با سرپنجه هنرمند خود تار و پود را با عمق وجود گره می‌زدند و فرش هم‌دمِ تنهایی و بهانه دورهمی‌شان بود.
پای صحبت بسیاری از بانوان فعال در حوزه‌ی قالی‌بافی که می‌نشینی، متوجه می‌شوی که آن‌ها مجذوب هنر نهفته در دل تار و پود فرش‌ها شده‌اند، دل‌بستگی که رهایی از آن چندان کار ساده‌ای نیست و همه در این حس اشتراک نظر دارند که در فرش دستباف یک آرامشی است که انسان را جذب می‌کند و به طرف خود می‌کشاند، همراهی صنعت و هنر می‌تواند چشم‌انداز امیدوارکننده‌تری به این حوزه ببخشد.

نویسنده : گروه دریافت خبر و گزارش | سرچشمه : سیمره‌ی شماره‌ی 708 (15 بهمن‌ماه 1402)
برچسب ها

این مطلب بدون برچسب می باشد.

به اشتراک بگذارید
تعداد دیدگاه : 0
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.