تاریخ، ادب، دین و آداب و رسوم در حکم رشته‌های باریکی هستند که نُخبگان این مملکت را به این آب و خاک پیوند می‌زنند.
یک پزشکِ عالی‌قدر اگر به فرهنگ خود پیوسته باشد یعنی درست تاریخ خود را خوانده باشد و ادب کشور خود را بداند، خیلی دیر و خیلی کم حاضر به ترک خانه‌ی آبا و اجداد خود می‌شود. نقص تحصیلات عالیه در ایران به‌‌طور کلی و در خارج خیلی روشن و چشم‌گیر، همین بوده است که به قدر کافی دانشجو را با فرهنگ مملکت پیوند نداده‌اند. امروز تنها جراحان و پزشکانی در زیر بمباران شب و روز جان می‌کَنند که ده بیست جِلد کتاب تاریخ فارسی توی اتاق خود دارند.
خرگاه پیوستگی با عَلایق مذهبی و فرهنگی و قومی‌ به‌ وسیلۀ رشته‌های باریکی به هم گِره می‌خورد. این رشته‌ها را علوم‌ انسانی، از جمله تاریخ تاب می‌دهند.
ستون علاقه به این آب و خاک را در طبیب، مُتخصص و عالِم و مُهندس فقط رشته‌های باریک و نامریی می‌تواند نگاه دارد که به فرهنگ و ادب و ذوق و میراث فرهنگی معروف است. آن‌ها که با این رشته‌ها به این آب و خاک دوخته نشده باشند، خیلی زود از کشور خارج می‌شوند: برگ کاهی در مسیر تُند باد.
من(پاریزی باستانی) یک جای دیگر هم گفته‌ام که معلمین تاریخ و اصولاً معلمین رشته‌های علوم انسانی مثل ناخدایان و ملوانان کِشتی هستند، و در هنگام طوفان و غَرق کشتی، ناخدا طبق معمول آخرین نفر است که خود را نجات می‌دهد. دلیل آن هم این است که آن‌چه اینان در خاک و سرزمین خود اهمیت و اولویت بدان می‌دهند، در کشور دیگر در حکم دهم و صدم اهمیت و اولویت است.
یک مورخ فرنگی‌ می‌گوید و هر چند فرنگی است مثل این‌که درست هم می‌گوید که : «ملتی که تاریخ خود را فراموش کند جریمه‌ی او تنها همین کافی است که باید بسیاری از تجربه‌های تاریخی را دوباره تجربه کند و مُجازاتش همین بس که ناچار است بسیاری از آموزه‌ها را از سر نو بیاموزد.»

سرچشمه‌ها:
بهره‌مندی از کتاب‌های
استاد باستانی پاریزی
ایرج افشار
عباس زریاب خویی
و کتاب‌هایی مانند:
هشت الهف
بیاض سفر
گلگشت در وطن..