کنایه از:

خطابی است در مقام کنایه و مزاح به کودکان می‌گویند تا از خطایی که کرده‌اند معذرت‌واهی کرده یا خود را به نوعی تبرئه کنند.

حکایت:

… می‌گویند زمانی که سالارالدوله از لرستان عازم کرمانشاه بود، در منطقه‌ی الیشتر در مکانی به نام «جا اُردی» مکان اردو، اطراق کرده بود.

در این فرصت یکی از مردم این ایل، شبانه به اردوی او دست‌برد زده و از اسلحه‌خانه‌ی او دو قبضه تفنگ سه‌تیر روسی برده بود.

فردا که خبر به سالارالدوله داده بودند، او سران منطقه را تهدید کرده بود که اگر یک روزه تفنگ‌ها پیدا نشوند گردن همه را خواهدزد و مردم از هول و هراس به تکاپو افتاده بودند.

در نهایت خبر گرفته بودند که تفنگ‌ها را شخصی به نام… دزدیده است و او را همراه با تفنگ‌ها نزد سالارالدوله بردند و گویا سالار‌الدوله با آن همه ستم‌گری نخواسته بود که دزد را بکشد.

بنابراین در مقام راهنمایی، اما در لفافه کلام گفته بود: تو پسر حاشاله‌ای؟! «یعنی: تو پسر حاشا هستی»، اما دزد بیچاره چیزی از این جمله نفهمیده بود.

به جای این‌‌که خود را به حاشا بزند و به نوعی خود را از این کار مبرا کند، گفته بود:

خیر تصدقت بروم، پسر فلان هستم!! سالارالدوله، گفته بود:« یعنی زیر زبان او گذاشته بود که حاشا کند، اما دزد چیزی نفهمیده بود.»

در نهایت دستور داده بود که او را «تخماقی» کنند، یعنی کله‌اش را با پتک مخصوص متلاشی کنند.۲

۱- راوی: علی‌قدم عسکری‌عالم، ۸۰ ساله، خرم‌آباد.

۲-راوی: مشهدی علی‌قاسم عسکری‌عالم، ۸۰ ساله، عالم‌آباد الیشتر.

*هرگونه برداشت و تلخیص از مطالب این تارنما بدون ذکر منبع ممنوع است و پیگرد قانونی دارد.