توانا بود هرکه دانا بود
همواره روزگار با سیمره جاری باشید...
Monday, 8 July , 2024
امروز : دوشنبه, ۱۸ تیر , ۱۴۰۳ - 2 محرم 1446
شناسه خبر : 14958
  پرینتخانه » ادبی, لرستان پژوهی, یادداشت تاریخ انتشار : ۲۰ مهر ۱۴۰۱ - ۱۰:۰۶ | | ارسال توسط :
حکایت‌ها و روایت‌ها در زبان‌زدهای  لری و لکی(52 و 53)

– تووِش توُوه، کاسه‌ش لُوالُووَه! «لری»

– تووِش توُوه، کاسه‌ش لُوالُووَه! «لری»
toweš towa, Kāsaš lowa lowa   - تبش تب است، کاسه‌اش لبالب است!
کنایه از:
تمارض کسی به ناتوانی به بهانه‌‌ی بیماری و کسالت جسمانی، اما به نوعی تمارض او آشکار باشد. در واقع بهانه‌جویی برای انجام ندادن وظیفه‌ی محوله است.
حکایت:
– کسی کاری به شخصی داد تا انجام دهد. مرد عامل یک روز سروقت کار رفت و اما روز دوم به بهانه‌ی ناخوشی به دنبال آن کار نرفت. چند روز گذشت؛ صاحب‌کار پی‌گیر موضوع شد، اما دید کاری صورت نگرفته است، به خانه‌ی مرد عامل رفت و حکایت پرسید: مرد عامل گفت:
– مریض شدم و نتوانستم کار کنم.
– صاحب‌کار در خانه‌ی مرد عامل ماند و ناهار آماده کردند، مشاهده کرد که به اصطلاح مریض بیش‌تر از همه خورد و نوشید. تعجب کرد و هیچ حرفی نزد، بلند شد و راه افتاد و رفت. وقتی به خانه رسید، همسر او پرسید:
– فلان کس گویا ناخوش شده و نتوانسته کارمان را انجام دهد. مرد خندید و گفت:
– ناخوش کجا بود! تبش تب است، کاسه‌اش لبالب است! یعنی تمارض می‌کند.
                    ادامه دارد…
۱-راوی: فاطمه رضی‌پور، خرم‌آباد.

– تَه‌ریف بئی‌نِه، باس هُسیرَه بَه‌که! «لری»

tarif beay ne bās hosira baka-
– تعریف عروس را باید مادر‌شوهر بکُند.

– کنایه از: تعریف و تمجیدی که باید از زبان کسانی شنید که به تعریف شونده نزدیکی دارند و یا سخت‌گیری بیش‌تری دارند.

حکایت:
– خانواده‌ای به خواستگاری دختری به خانه‌ی پدر دختر رفتند. خلاصه از هر دری حرف‌ زدند و حرف زدند تا هر یک از طرفین شروع کردند به تعریف از پسر و دختر خودشان. تعریف و تمجیدها به اوج خود رسید؛ بیش‌تر از همه، مادر دختر بود. در این بین مادر پسر گفت: ای خانم‌جان! از قدیم و ندیم گفته‌اند:
– تَه‌ریف بئی‌نِه، باس هُسیرَه بَه‌که، تعریف عروس را باید مادرشوهر بکند.
– با این ضرب‌المثل حرف خود را به کرسی نشاند و دیگر حرفی نزدند!

*هرگونه برداشت و تلخیص از مطالب این تارنما بدون ذکر منبع ممنوع است و پیگرد قانونی دارد.
نویسنده : علی‌مردان عسکری‌عالم | سرچشمه : سیمره640 و 642(6 و23 مهر ماه)
به اشتراک بگذارید
تعداد دیدگاه : 0
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.