توانا بود هرکه دانا بود
همواره روزگار با سیمره جاری باشید...
Sunday, 7 July , 2024
امروز : یکشنبه, ۱۷ تیر , ۱۴۰۳ - 1 محرم 1446
شناسه خبر : 13796
  پرینتخانه » ادبی, فرهنگی, یادداشت تاریخ انتشار : ۰۸ تیر ۱۴۰۱ - ۱۰:۵۳ | | ارسال توسط :
تمثیل

سر و کیسه کردن

سر و کیسه کردن
این تمثیل که در اصطلاح عوام سرکیسه کردن هم گفته می‌شود، در معنی و مفهوم استعاره‌ای کنایه از این است که تمام موجودی و مالکیت کسی را از او گرفته باشند. 
اما ریشه‌‌‌ي این مثل رایج:
قبلاً که حمام عمومی و خصوصی در روستاها و شهرها دایر بود. در بیش‌تر این حمام‌ها خزینه داشتند که فرد بعد از کیسه کشیدن و صابون زدن داخل خزینه شده و بدن را ظاهراً شست‌وشو می‌دادند. این خزینه‌ها بسیار غیربهداشتی و حتا متعفن بوده که نگارنده به هنگام کودکی بالاجبار توسط بزرگ‌ترها در این خزینه‌ها پایین و بالا رفته و لحظات مشمئزکننده‌ای در آن متحمل شدم. گاه می‌دیدم مردان بزرگ با این آب دهان خود را شست‌وشو می‌دادند که معجونی از آب و چرک و کثافت و ادرار کودکان بود. قبل از برچیده شدن حمام‌های عمومی، بهداشت خزینه‌ها را تعطیل کرد. در آن عصر سرتراشی و دلاکی و کیسه کردن در حمام‌ها دایر بود، هرچند امروزه عمل سر و کیسه کردن در تمام شهرها و غالب روستاهای ایران مورد استعمال ندارد ولی معنی استعاره‌ای آن باقی مانده‌است و در اصطلاحات عامیانه رواج کامل دارد.
ادامه دارد…
نویسنده : حسین خداکرمی | سرچشمه : سیمره627(31خردادماه1401)
به اشتراک بگذارید
تعداد دیدگاه : 0
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.