Sunday, 7 July , 2024
امروز : یکشنبه, ۱۷ تیر , ۱۴۰۳ - 1 محرم 1446
امروز : یکشنبه, ۱۷ تیر , ۱۴۰۳ - 1 محرم 1446
آخرین اخبار »
- اولین پیام پزشکیان خطاب به مردم پس از اعلام نتایج انتخابات: این تازه آغاز همراهی ماست / مسیر دشوار پیشرو جز با همراهی، همدلی و اعتماد شما هموار نخواهد شد / سوگند میخورم که در این راه تنهایتان نخواهم گذاشت؛ تنهایم نگذارید
- «مسعود پزشکیان» نهمین رییسِ جمهور ایران شد
- تحلیلی کوتاه از بازی همستر کومبات
- نسبت ما و انتخابات
- رابطهی عشق و نفرت نسبت به قدرت غالب
شناسه خبر : 15696
پرینتخانه » کنار لوگو, یادداشت
تاریخ انتشار : ۰۲ دی ۱۴۰۱ - ۱۲:۳۰ | | ارسال توسط : مدیر سیمره
انجمنهای صنفی؛ بودن یا نبودن؟
در روزهای پایانی آذرماه دو انتخابات صنفی در لرستان برگزار شد. انتخابات نخست مربوط به «انجمن جامعهشناسی لرستان» بود که عصر روز چهارشنبه(23 آذرماه) در یک فضای صمیمی، شفاف و کاملا دموکراتیک برگزار شد.
اعضای پیشین شورای مدیریت انجمن در این دوره از انتخابات نامزد نشدند تا با ایجاد نوعی چرخش نخبگانی امکان استفاده از ایدهها و تجربیات دیگر دوستانشان را فراهم کنند، برای اینکه کار گروهی بین افراد بچرخد تا به رکود و خودکامگی دچار نشود.
این شیوهی برخورد و انتخابات، نشان از پختگی و فرهیختگی دارد که قابل ستایش است و درسی است برای نوجوانان و جوانان این دیار. در انتخابات انجمن جامعهشناسی صفر تا صد روندِ رایگیری و نامزد شدن و … را خود اعضای انجمن انجام دادند و ردپای هیچ نهاد یا سازمان دولتی وجود نداشت؛ یعنی «مهندسی انتخابات» در کار نبود! بدین روی، بدون حاشیه و در یک فضای سالم و رقابتی انتخابات به سرانجام رسید بهگونهای که چهرهی خوشحالِ باشندگان، بر این ادعا، مهر تایید میزد.
هیئت مدیرهی انجمن جامعهشناسی ثابت کرد «اگر روحیهی اقتدارگرایانه- که متاسفانه در بسیاری از ما نهادینه است- با تمرینات مستمر رنگ نبازد، هرگونه قالب مدنی در حد یک پوسته باقی میماند و هیچگاه به رفتاری درونی و درونزا تبدیل نمیشود.»
در انتخابات انجمن جامعهشناسی، فرهنگسازي، مردمسالاری و پرهیز از روحیهی استبدادی، تمامیتخواهی، نقدناپذیری، بیتوجه به حقوق دیگران، ناپاسخگویی، برگشتناپذیری به معرض نمایش گذاشته شد. چیزی که جامعهی ما امروزه به شدت به این تمرینهای دموکراتیک نیازمند است.
در رویدادی دیگر، روز دوشنبه( ۲۸ آذرماه) انتخابات خانهی مطبوعات و خبرگزاریهای لرستان برگزار شد. از همان آغاز تایید صلاحیتها تا نحوهی برگزاری انتخابات و …. حرف و حدیثهای زیادی در بارهی این انتخابات وجود داشت. برخی از نامزدها رد صلاحیت شدند.
سایت خانهي مطبوعات کشور در روز رایگیری تا حدود ساعت ۱۰ و ۳۰ در دسترس نبود و عملاً رای دادن برای اعضای خانهی مطبوعات لرستان امکانپذیر نبود. یکی از نامزدها میگفت:«شیطنت شده!» حالا کی و چرا از حوصلهی بحث ما خارج است. از طرف دیگر شرکت نکردن بیشینهی اعضا در این انتخابات بیم آن داشت که انتخابات را باطل کند.
نگارنده که یک دوره عضو هیئت مدیرهی خانه مطبوعات لرستان و کشور بوده به عینه دیدهاست که این تشکل صنفی تنها در حد یک نام روی کاغذ است و عملاً کار خاصی نمیتواند برای اعضای خود انجام دهد. مهمترین دلیل آن حضور پررنگ دولت (فرهنگ و ارشاد) و دخالت آن از زمان تایید صلاحیتها، برگزاری انتخابات، عضو گیری و… است.
تجربه ثابت کردهاست که هرگاه پای دولت در صنف یا تشکلی باز شود نه تنها گرهی نمیگشاید بلکه بر گرهها میافزاید. در سَمْتی دیگر، در روند برگزاری انتخابات انجمن جامعهشناسی هیچکس رد صلاحیت نشد، هیچکس به اجبار و اکراه قید نامزدی را نزد بلکه همهچیز شفاف و روشن بود و بدین روی پس از اعلام نتیجهی رایگیری حرف و حدیثی نیز بر سر زبانها نبود. چرا؟ پاسخ روشن است: نهادهای حاکمیتی و دولتی در این کار هیچ دخالتی نداشتند.
با دریغ و درد! با اینکه نهاد خانهی مطبوعات فراگیرترین تشکل صنفی کشور است اما تا کنون کارکرد مؤثر و درخوری نداشته است؛ زیرا تا زمانی که سایهی سنگین دولت بر سر این به اصطلاح انجمن صنفی گسترده باشد؛ در، بر همین پاشنه میچرخد!
اگر دولت و سازمانهای دولتی به این باور برسند که سازمانها و انجمنهای صنفی بازوان توانمندی برای خود دولت هستند، روند توسعهی آن کشور نیز بهبود مییاید. اما اگر دولت به چشم یک مزاحم به نهادهای مدنی بنگرد کاری از پیش برده نمیشود.
انجمنهای مردمنهاد و غیردولتی نه تنها در بارور ساختن نهادهای مدنی کارساز هستند بلکه دولت و حاکمیت را میتوانند در حل خیلی از مسائل و مشکلات جامعه نیز یاریگر باشند. اما «ماشین اداری ایران در برابر واگذاری امور به صنوف مقاومت دارد (همچنان که درمقابل خصوصیسازی نیز مقاومت دارد) زیرا میپندارد از دامنهی اقتدار و اختیار او کاسته میشود.»
این سازمانهای مردمنهاد در صورتی میتوانند موثر باشند که نگاه دولت و حاکمیت به آنها بهعنوان یک مزاحم نباشد. انجمنهای مردمنهاد باید مستقل و آزادانه به تقویت پایههای مردمسالاری کمک کنند.
انجمنهای مردمنهاد در کشورهای توسعهیافته کارکرد قدرتمند و مؤثری دارند چون حاکمیت در کارشان دخالت نمیکند و با معنای واقعی مستقل و غیردولتیاند، در همهی زمینهها فعالیتشان آزادانه است در این صورت باری از دوش دولت نیزبر میدارند. اما در ایران این انجمنها در حقیقت مستقل نیستند به ظاهر مستقلاند چراکه دولت و نهادهای حاکمیتی استقلال آنها را برنمیتابد و به ضرر خود میداند. در حالی که چنین نیست اگر مردمنهاداند چرا باید دولت در کارشان دخالت کند؟ دولت باید سازوکاری تعیین کند تا زمینهی فعالیت و کار این نهادها فراهم شود نه مانع بر سر راهشان بگذارد.
سازمانهای مردمنهاد، در کلیترین معنای خود، به سازمانی اشاره میکند که مستقیماً بخشی از ساختار دولت بهشمار نمیآیند؛ اما نقش بسیار مهمی بهعنوان واسطهي بین فردْ فردِ مردم و قوای حاکم و حتا خود جامعه ایفا میکند.
دولت و حاکمیت باید اجازه دهد این نهادهای نوپا و نهالهای ضعیف سر پا بایستند. همه چراغهای رابطه را خاموش نکنید. تکصدایی خفه کننده است و روزی به انفجار میرسد.
-تشکلسازی دولتی، آفتی خطرناک است.
-تشکلهای روی کاغذی برای جامعه آفت هستند.
-تشکلهای بادکنکی که معمولاً اسمی پرطمطراق را یدک میکشند، باز برای جامعه آفت هستند.
«لذا باید دولت با چارچوبهای منطقی و شفاف، نحوهی واگذاری، امور به صنوف را چنان تعریف کند که توزیع و واگذاری تابعی از سعهی وجودی هر تشکل و نمایندگی او از مدنیت باشد. هرچهقدر فرایندهای برگشتپذیر، شفاف و آمادهی رفراندوم در یک تشکیلات، بیشتر دیده شود احتمال اقتدارگرایی آن کاهش مییابد وگرنه با شکل پیچیدهتری از دیکتاتوری مواجه میشویم که در لفاف بیمنطقی، عوامفریبی و باجخواهی شکل میگیرد. »
برای کمک به توسعهی جامعه باید گذشت را، مردانگی را، مردمسالاری را تمرین کنیم.
و باید منفعتطلبی را، فرصتطلبی، نانبهنرخ روز خوردن را کنار بگذاریم.
فراموش نباید کرد که انسانهای توسعهیافته، جامعهی توسعه یافته را میسازند و فرجام سخن:
«بگذر از حرص ریاستها کز افسون هوس
گر همه قاضی شوی کارت به رشوت میکشد.»
(بیدل دهلوی)
نگارنده که یک دوره عضو هیئت مدیرهی خانه مطبوعات لرستان و کشور بوده به عینه دیدهاست که این تشکل صنفی تنها در حد یک نام روی کاغذ است و عملاً کار خاصی نمیتواند برای اعضای خود انجام دهد. مهمترین دلیل آن حضور پررنگ دولت (فرهنگ و ارشاد) و دخالت آن از زمان تایید صلاحیتها، برگزاری انتخابات، عضو گیری و… است.
تجربه ثابت کردهاست که هرگاه پای دولت در صنف یا تشکلی باز شود نه تنها گرهی نمیگشاید بلکه بر گرهها میافزاید. در سَمْتی دیگر، در روند برگزاری انتخابات انجمن جامعهشناسی هیچکس رد صلاحیت نشد، هیچکس به اجبار و اکراه قید نامزدی را نزد بلکه همهچیز شفاف و روشن بود و بدین روی پس از اعلام نتیجهی رایگیری حرف و حدیثی نیز بر سر زبانها نبود. چرا؟ پاسخ روشن است: نهادهای حاکمیتی و دولتی در این کار هیچ دخالتی نداشتند.
با دریغ و درد! با اینکه نهاد خانهی مطبوعات فراگیرترین تشکل صنفی کشور است اما تا کنون کارکرد مؤثر و درخوری نداشته است؛ زیرا تا زمانی که سایهی سنگین دولت بر سر این به اصطلاح انجمن صنفی گسترده باشد؛ در، بر همین پاشنه میچرخد!
اگر دولت و سازمانهای دولتی به این باور برسند که سازمانها و انجمنهای صنفی بازوان توانمندی برای خود دولت هستند، روند توسعهی آن کشور نیز بهبود مییاید. اما اگر دولت به چشم یک مزاحم به نهادهای مدنی بنگرد کاری از پیش برده نمیشود.
انجمنهای مردمنهاد و غیردولتی نه تنها در بارور ساختن نهادهای مدنی کارساز هستند بلکه دولت و حاکمیت را میتوانند در حل خیلی از مسائل و مشکلات جامعه نیز یاریگر باشند. اما «ماشین اداری ایران در برابر واگذاری امور به صنوف مقاومت دارد (همچنان که درمقابل خصوصیسازی نیز مقاومت دارد) زیرا میپندارد از دامنهی اقتدار و اختیار او کاسته میشود.»
این سازمانهای مردمنهاد در صورتی میتوانند موثر باشند که نگاه دولت و حاکمیت به آنها بهعنوان یک مزاحم نباشد. انجمنهای مردمنهاد باید مستقل و آزادانه به تقویت پایههای مردمسالاری کمک کنند.
انجمنهای مردمنهاد در کشورهای توسعهیافته کارکرد قدرتمند و مؤثری دارند چون حاکمیت در کارشان دخالت نمیکند و با معنای واقعی مستقل و غیردولتیاند، در همهی زمینهها فعالیتشان آزادانه است در این صورت باری از دوش دولت نیزبر میدارند. اما در ایران این انجمنها در حقیقت مستقل نیستند به ظاهر مستقلاند چراکه دولت و نهادهای حاکمیتی استقلال آنها را برنمیتابد و به ضرر خود میداند. در حالی که چنین نیست اگر مردمنهاداند چرا باید دولت در کارشان دخالت کند؟ دولت باید سازوکاری تعیین کند تا زمینهی فعالیت و کار این نهادها فراهم شود نه مانع بر سر راهشان بگذارد.
سازمانهای مردمنهاد، در کلیترین معنای خود، به سازمانی اشاره میکند که مستقیماً بخشی از ساختار دولت بهشمار نمیآیند؛ اما نقش بسیار مهمی بهعنوان واسطهي بین فردْ فردِ مردم و قوای حاکم و حتا خود جامعه ایفا میکند.
دولت و حاکمیت باید اجازه دهد این نهادهای نوپا و نهالهای ضعیف سر پا بایستند. همه چراغهای رابطه را خاموش نکنید. تکصدایی خفه کننده است و روزی به انفجار میرسد.
-تشکلسازی دولتی، آفتی خطرناک است.
-تشکلهای روی کاغذی برای جامعه آفت هستند.
-تشکلهای بادکنکی که معمولاً اسمی پرطمطراق را یدک میکشند، باز برای جامعه آفت هستند.
«لذا باید دولت با چارچوبهای منطقی و شفاف، نحوهی واگذاری، امور به صنوف را چنان تعریف کند که توزیع و واگذاری تابعی از سعهی وجودی هر تشکل و نمایندگی او از مدنیت باشد. هرچهقدر فرایندهای برگشتپذیر، شفاف و آمادهی رفراندوم در یک تشکیلات، بیشتر دیده شود احتمال اقتدارگرایی آن کاهش مییابد وگرنه با شکل پیچیدهتری از دیکتاتوری مواجه میشویم که در لفاف بیمنطقی، عوامفریبی و باجخواهی شکل میگیرد. »
برای کمک به توسعهی جامعه باید گذشت را، مردانگی را، مردمسالاری را تمرین کنیم.
و باید منفعتطلبی را، فرصتطلبی، نانبهنرخ روز خوردن را کنار بگذاریم.
فراموش نباید کرد که انسانهای توسعهیافته، جامعهی توسعه یافته را میسازند و فرجام سخن:
«بگذر از حرص ریاستها کز افسون هوس
گر همه قاضی شوی کارت به رشوت میکشد.»
(بیدل دهلوی)
*هرگونه برداشت و تلخیص از مطالب این تارنما بدون ذکر منبع ممنوع است و پیگرد قانونی دارد.
به اشتراک بگذارید
https://avayeseymare.ir/?p=15696
تعداد دیدگاه : 0
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.