حکایت‌ها و روایت‌ها در زبان‌زدهای لری و لکی(15)

– تاپوی پِرّ اِ آرد دیرِم، باکِ اِ قُشَن شا نیرِم! «لکی»

tāpō ey perr e ārd derem¸bāk ey ŏošan šā neyrem -تاپویی پر از آرد دارم، باکی از قشون شاه ندارم. کنایه از: اطمینان خاطر از داشته‌ای که باعث قوت قلب است، هر چند هم مایه و کالایی فراوان و ذی‌قیمت نباشد.

۱۲ مهر ۱۴۰۰

نگاهي به كتاب عشاير لُر بختياري و لرستان تأليف آقايان: علي‌رضا فرزين و سكندر امان‌اللهي بهاروند

خجسته سروش مبارك خبر

علي‌رضا فرزين و سكندر امان‌‌اللهي بهاروند دو چهره‌ی نامدار و نام‌آشنا در حوزه‌ی لرستان‌پژوهي- تاريخ و فرهنگ مردمان لُرتبار هستند. هريك از اين دو استاد بزرگوار صاحب تأليفات گران‌سنگي در همين فقره‌اند كه در اين عرصه، منابع اهل تحقيق و پژوهش مي‌باشند. در اين مثال كوتاه فرصت نقد و تحليل آثار گسترده دكتر امان‌اللهي را نداريم چراكه آثار ايشان نياز به نقد و تحليل ندارند. همه‌ی كتاب‌‌ها و آثار ايشان صاحب ارزش و مورد پسند عام و خاص هستند، بنابراین آن‌چه در پي مي‌آيد نگاهي از سر تامل بر تاليفات استاد «علي‌رضا فرزين» در همين حوزه‌ی لرستان‌پژوهي است.

۰۳ مهر ۱۴۰۰

حکایت‌ها و روایت‌ها در زبان‌زدهای لری و لکی(14)

– تا پا چراغ تاریکه بَه‌جِه‌ی! «لری»

tā pā čerāğ tārika bajey - تا پای چراغ تاریک است، فرار کن.

۲۹ شهریور ۱۴۰۰

حکایت‌ها و روایت‌ها در زبان‌زدهای لری و لکی(13)

– تا ئوله دِ جِهوُن هی، مُفلِس دِر‌نمی‌مونه! «لُری»

tā ola de jehon hē mofles dernememona - تا ابله در جهان هست، مفلس (گدا) در‌نمی‌ماند.

۲۳ شهریور ۱۴۰۰

حکایت‌ها و روایت‌ها در زبانزدهای لُری و لکی(10)

آخرش روز وِ شو می‌رَسَه و شوگار وِ روزگار

*آخرش روز به شب می‌رسد و شب به روز.

۱۹ تیر ۱۴۰۰

حکایت‌ها و روایت‌ها در زبانزدهای لُری و لکی(9)

ا خدا تو کریمی، ینه هم کریمه، مه هم کریمم

خدایا تو کریمی، این هم کریم است، من هم کریم هستم.

۰۳ تیر ۱۴۰۰

خشم آب در قاب (نگاهي به كتاب «لرستان در آغوش سيل» نوشته‌ی آقاي رحيم شاكرمي)

از بدو خلقت بشر و بنياد زندگي وي بر روي اين كره‌ی خاكي كه نامش زمين است. همواره شاهد و ناظر هزاران اتفاق و حوادث ناگوار طبيعي بوده‌است. از طوفان نوح تا مرگ‌بارترين زلزله‌ها و آتشفشان‌هاي مهيب و سيلاب‌هاي ويران‌گر... همه و همه امنيت و آسايش زندگي وي را دچار معضلات و مشكلات فراوان کرده‌است.

۳۱ خرداد ۱۴۰۰

حکایت‌ها و روایت‌ها در زبانزدهای لُری و لکی(8)

شهر اِما آثار باسانی ناره، مه سی تو آثار می‌سازِم

- شهر ما آثار باستانی ندارد، من برای شما آثار می‌سازم.

۲۹ خرداد ۱۴۰۰

حکایت‌ها و روایت‌ها در زبانزدهای لُری و لکی(6)

آش حَردِن تو، وا جنگ کِردِن نادر موره

آش خوردن تو، مانند جنگ کردن نادر است. *کنایه از کار شتاب‌زده و بدون تدبیر و تامل است.

۰۶ خرداد ۱۴۰۰

حکایت‌ها و روایت‌ها در زبانزدهای لُری و لکی(5)

اَر دَه کیلو، اَر نسیه ده همش بیار

*کنایه در باب کسانی است که جانب انصاف را رعایت نمی‌کنند، در قرض کردن پیش‌گام، در پس دادن گریزان هستند. غافل از آن‌که سررسید هر قرض و وام در نهایت از راه می‌رسد.

۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۰

حکایت‌ها و روایت‌ها در زبانزدهای لُری و لکی(4)

عاقم بکی، عوقت میکِم

(اگر عاق کنی، تو را عوق می‌کنم) *کنایه از چیزی که عوض دارد، گله ندارد.

۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۰

حکایت‌ها و روایت‌ها در زبانزدهای لُری و لکی(3)

اِ جور که بای میا هیچ ( این‌جور که باد می‌آید هیچ)

کنایه از موانع پیش‌رو که نمی‌گذارند آدم به هدف مورد نظر برسد.

۰۵ اردیبهشت ۱۴۰۰

حکایت‌ها و روایت‌ها در زبانزدهای لُری و لکی1

-اَر یه حیله‌ی تی دِ اِ کاروبار، دُمه چی میکه دِ اِ مرغزار

با عرض سلام و ارادت به حضور خوانندگان عزیز هفته‌نامه سیمره به‌ویژه دوستداران ادبیات عامه و فرهنگ شفاهی مردمان لُر و لک، قصد داریم هر هفته چند زبانزد حکایت‌وار و روایت وار دراین ستون بیاوریم.

۲۶ فروردین ۱۴۰۰