توانا بود هرکه دانا بود
همواره روزگار با سیمره جاری باشید...
Sunday, 7 July , 2024
امروز : یکشنبه, ۱۷ تیر , ۱۴۰۳ - 1 محرم 1446
برچسب : سیدیدالله ستوده ،

نقد و بررسی کتاب سفرنامه‌ی مقصود جهان تالیف محمود میرزاقاجار تصحیح و تعلیقات: سیدیدالله ستوده- محمد محمدی‌اصل(بخش نهم و پایانی)

عذرخواه مزاحمت‌های بسیار ساحتِ گرامی خواننده بزرگوار از طولِ مراتب نقد و بررسی کتاب سفرنامه‌ی مقصودجهانِ شاهزاده محمود میرزا قاجار، تصحیح جناب استاد سیدیدالله ستوده، رنجبر وادی دانشِ بومی لرستان و دیگر همکارانِ فاضل و زحمت‌کش استاد عزیزمان و سپاس و تشکر فراوان از پذیرش، همراهی و همکاری چهره‌ی نیک اندیشِ فرهنگی مرد عزیز جناب آقای دکتر کیانوش رستمی مدرس محترم دانشگاه و مدیر آگاه و فرهیخته‌ی نشریه وزین سیمره، در به سامان رسانیدن سلسله نقد و بررسی‌های مورد بحث و لذا پیرامون موضوعیت نقد گفته شده است.

۲۴ اسفند ۱۴۰۰

نقد و بررسی کتاب سفرنامه‌ی مقصود جهان تالیف محمود میرزاقاجار تصحیح و تعلیقات: سیدیدالله ستوده- محمد محمدی‌اصل(بخش هشتم)

با پی‌گیری مباحث کتاب سفرنامه‌ی مقصودجهان و به بهانه‌ی نقد و بررسی مطالب کتاب، جدای از پاره‌ای سهو‌های رخ داده در توضیحات افزوده‌ی کتاب که به‌واقع می‌تواند محتوای کلی توضیحات محسوب شود و بسیار غنی و ارزشمند، آگاهی‌بخش و روشن‌گر است، هم‌چنان تضییع اوقات خواننده‌ی بزرگوار را حتا در سطح کمی یک تن فراهم آورده، پوزش‌خواه هستم، با تمامی ارادتی که به ساحت جناب استاد عزیز و گرامی سیدیدالله ستوده، فرهیخته‌ی کوشا و رنج‌بر وادی ترویج معارف و دانش ایالت کهن لرستان و اصولاً منطقه‌ی غرب و در نهایت کشور عزیز ماندگار ایران دارد،

۲۱ اسفند ۱۴۰۰

نقد و بررسی کتاب سفرنامه‌ی مقصود جهان تالیف محمود میرزاقاجار تصحیح و تعلیقات: سیدیدالله ستوده- محمد محمدی‌اصل(بخش ششم)

در نوبت پیشین با نقد دیدگاه‌های تمامیت‌خواهی و زیاده‌طلبی در تحریف و واژگونه نشان دادن حقایق و واقعیت‌های تاریخی، مطالبی پیرامون جایگاه اولیه و اصلی بزرگ ایل کلهر به مدد متن آثار مربوطه بازگفته شد. به‌رغم ماهیت وجودی تعریف قوم که از نیای واحد بهره‌مند هستند، الزامی در بین نبوده تا جمعیت‌های طوایف ایلات دارای نیای واحد باشند به صورت مثال، در لرستان، ایل بزرگِ درکوند و در کرمانشاهان- بزرگ- ایل کلهر، ایل سنجابی و ... . بر این اساس به نحوی که پیش‌تر هم گفته شد،

۱۱ اسفند ۱۴۰۰

نقد و بررسی کتاب سفرنامه‌ی مقصود جهان تالیف محمود میرزاقاجار تصحیح و تعلیقات: سیدیدالله ستوده- محمد محمدی‌اصل(بخش پنجم)

در ادامه‌ی مطلب پایانی بخش چهارم، پیرامون زنگنه‌ها که زیرمجموعه‌ی طوایف لر و تابع حکومت اتابکان لُر کوچک، توسط مصححان گرامی کتاب مورد بررسی زیرنویس3، صفحه‌ی 173، مواردی نگاشته شده‌است، به‌رغم این‌که به کتاب منتخب‌التواریخ معین‌الدین نطنزی به‌عنوان منبع دست اول ارجاع داده‌اند، متاسفانه با عدول از ذکر مطلب نطنزی، مستند خود را به نقل از کتاب جناب محمدعلی سلطانی، متذکر شده، در حالی که کتاب جناب سلطانی در عداد آثار دست‌چندمین محسوب می‌شود

۰۵ اسفند ۱۴۰۰

نقد و بررسی کتاب سفرنامه‌ی مقصود جهان تالیف محمود میرزاقاجار تصحیح و تعلیقات: سیدیدالله ستوده- محمد محمدی‌اصل – بخش چهارم

در ادامه‌ی نقد و بررسی کتاب سفرنامه مقصودجهان تصحیح استاد سید یدالله ستوده و همکاران گرامی و بزرگوار ایشان، از زیرنویس یک بند (ب) پاراگراف آخر سطر پنجم، به نقل از علامه‌ی روان‌شاد والی‌‌زاده‌ی معجزی آمده است:«... به ملاحظه این‌که خواهر اعیانی محمدحسین میرزا حشمت‌الدوله عروس حسین‌خان ساکی بود...». این موضوع به کلی ناصحیح و دچار لغزش است، چه از جانب علامه معجزی باشد، چه از طرف تصحیح‌کنندگان و لذا چنان‌چه اندک اشراف، بررسی و آگاهی لازم وجود می‌داشت و صورت می‌گرفت، لغزش مذکور، تکرار نمی‌شد، چراکه مادر شاهزاده محمدحسین میرزا حشمت‌الدوله، دختر احمدخان مقدم مراغه‌ای از کُردان دنبلی موصل، مهاجر به فلات ایران بوده و احمدخان خود از سرداران به نام فتح‌علی‌شاه و آغامحمدخان محسوب می‌شد. اما مادر این عروس که نقل شد بنا به آن‌چه در کتاب تاریخ لرستان در روزگار قاجار صفحات 30 و 31 نوشته‌ی علامه معجزی به این صورت معرفی شده است: «مطابق مدارکی که در نزد نگارنده علامه معجزی موجود است.

۲۷ بهمن ۱۴۰۰

نقد و بررسی کتاب سفرنامه‌ی مقصود جهان تالیف محمود میرزاقاجار تصحیح و تعلیقات: سیدیدالله ستوده- محمد محمدی‌اصل- بخش سوم

در دو نوبت پیشین گفتیم در هنگامه‌ی از سرگیری جنگ‌های نوبت دوم ایران و روس (1241- 1243 هـ.ق) و اجتماع شاهزادگان حکام ولایات و ایالت‌های کشور در چمن سلطانیه و در لشکرگاه فتح‌علی‌شاه قاجار، باتوجه به تجمع علما که میل به جنگ را مراد داشتند، چراکه نفوس اسلام در نواحی تسخیر شده‌ی در جنگ‌های دوره‌ی اول ایران و روس (1218- 1228 هـ.ق) در خطر اذیت و آزار و اتلاف قرار گرفته بود، انتصاب پاره‌ای از شاهزادگان به حکومت‌های جدید به معرض فروش و حراج گذاشته شد تا خزانه‌ی شاهی کشور، پر و پرتر شود، موضوع بی‌وجه هم نمی‌نمود،

۱۶ بهمن ۱۴۰۰

مستوفی لرستان منتشر شد

تازه‌ترین اثر سیدیدالله ستوده مدیر انتشارات شاپورخواست خرم‌آباد به نام «مستوفی لرستان» به بازار نشر و کتاب عرضه شد.  

۱۱ بهمن ۱۴۰۰

نقد و بررسی کتاب سفرنامه‌ی مقصود جهان تالیف محمود میرزاقاجار( تصحیح و تعلیقات: سیدیدالله ستوده و محمد محمدی‌اصل)-بخش دوم

در ادامه‌ی بررسی وضعیت جغرافیایی لرستان که در بخش پیشین به آن پرداخته شد، در سال 1006 هـ.‌ق که شاه‌عباس اول صفوی بر شاهوردی عباسی، آخرین اتابک لُر کوچک دست یافت و او را کشت و به حاکمیت سلسله امیران اتابکان لر کوچک خاتمه داد، لرستان در محدوده‌ی ایالت‌های والی‌نشین خاندان سلیورزی قرار گرفت که احتمالاً در پیوست اجزای سرزمینی مربوطه‌ی خود با پسوند فیلی یا لرستان فیلی شناخته می‌شده است.

۰۳ بهمن ۱۴۰۰

نگاهی به سفرنامه‌ی «مقصود جهان» (تألیف محمودمیرزا قاجار) با تصحیح سیدیدالله ستوده و محمد محمدی اصل

از دره‌ی رامشگران تا صدمره(بخش پنجم)

خوانش انتقادی و بازنویسی تاریخ لرستان: در چهار بخش قبلی به تفصیل در باب محاسن و ظرفیت‌های کیفی نسخه‌ی تصحیح شده کتاب مقصود جهان و اهمیت و جایگاه آن در پیوند با مطالعات تاریخی لرستان، بحث کردیم. در حد توان و امکان به تلاش‌های موثر مصححان (ستوده و محمدی‌اصل) برای تصحیح و رفع نواقص، اصلاح اشتباهات، تکمیل کمبودها و توضیح ابهام‌های این نسخه‌ی خطی اشاره کرده، با ذکر شواهدی از کتاب اهمیت و ارزش چنین مطالعاتی را برشمردیم.

۰۴ آذر ۱۴۰۰

نگاهی به ساختار و بافتار سفرنامه‌ی «مقصود جهان» با تصحیح سیدیدالله ستوده و محمد محمدی‌اصل(بخش چهارم)

سفرنامه‌ي مقصود جهان را حدود 195 سال پیش محمود میرزا قاجار ( 1233 - 1178 خورشیدی) فرزند چهاردهم فتحعلی‌شاه قاجار، (تقریباً در سن 28 سالگی او) نوشته‌‌است. محمودمیرزا یکی از معدود شاهزادگان عهد قاجار است که با وجود سرنوشت پرفراز و نشیب و مرگ نسبتاً زود‌هنگامش در سن حدود 55 سالگی (که حدود یک سوم آن نیز در زندان و عسرت و انزوا گذشته است)، آثار متنوعی بالغ بر 30 عنوان کتاب در حوزه‌ی تاریخ، جغرافیا، ادبیات و شعر، علوم دینی و موضوعات متفرقه پدید‌آورده‌است.

۲۹ آبان ۱۴۰۰

نگاهی به سفرنامه‌ی «مقصود جهان» (تألیف محمودمیرزا قاجار) با تصحیح سیدیدالله ستوده و محمد محمدی‌اصل

تصحیح یا تحشیه و تعلیق؟(بخش سوم)

کتاب «مقصودِ جهان» به نوشته‌ی مولف آن، شرح خاطرات سفری 108 روزه (از اول د‌ی‌ماه سال 1204 تا 18 فرورد‌ین‌ماه سال 1205 خورشید‌ی) توسط محمود‌میرزا قاجار و همراهان او به لرستان فیلی است.

۲۵ آبان ۱۴۰۰

نگاهی به سفرنامه‌ی «مقصود جهان» (تألیف محمودمیرزا قاجار) - بخش دوم - با تصحیح سیدیدالله ستوده و محمد محمدی اصل

گذر از متن تاریخی به «بینامتن»

زمان انجام سفر محمودمیرزا قاجار و نوشتن نسخه‌ی اول متن سفرنامه، ظاهراً مقارن اوج‌گیری تنش‌های سیاسی اوایل حکم‌رانی محمودمیرزا در لرستان است. در این برهه از زمان آشفتگی عجیبی بر لرستان حاکم بوده است، که آن را می‌توان حد اعلای یک منازعه‌ی سیاسی تمام‌عیار با مختصات عهد قاجار دانست.

۲۲ آبان ۱۴۰۰

نگاهی به سفرنامه‌ی «مقصود جهان» (تألیف محمودمیرزا قاجار) با تصحیح سیدیدالله ستوده و محمد محمدی‌اصل

از دره‌ی رامشگران تا صدمره(بخش نخست)

چند ده سال است که نویسندگان و دانشوران لرستانی برای بیرون کشیدن مرده‌ریگ داشته‌ها، یادمان‌ها، و مستندات تاریخی نیاکان خود از لابلای آثار، اسناد و منابع تاریخی، از هیچ کوششی فروگذار نمی‌کنند؛ و از هر فرصتی بهره می‌برند تا رد و نشانی از خصیصه‌های تاریخی و سامانه‌های هویتی خود بگیرند. این در حالی است که حوزه‌ی مطالعات تاریخی لرستان (و اغلب مناطق بومی مشابه) از فقر و کمبود شدید منابع مکتوب و پژوهش‌های تاریخی مرجع، رنج می‌برد.

۱۳ آبان ۱۴۰۰