نویسنده‌ در گزارشی ویژه به روند اجرایی این پروژه‌ها و تأثیر آن بر توسعه‌ي کلان کرمانشاه می‌پردازد.

هرسین در گذشته‌های دور و در زمان هخامنشان در مسیر راه شاهی یا هخامنشی قرار داشته است. یک جاده‌ي بسیار مهم مبادلاتی و تجاری در ایران باستان که از پاسارگاد و شوش آغاز می‌شده و با گذر از هرسین و کرمانشاه به عرض‌های شمالی‌تر در آذربایجان و سپس ترکیه کنونی متصل می‌شده است. این مسیر سده‌های بعد در قالب مسیرهای مبادلاتی جاده‌ي باستانی ابریشم قرار گرفت. بعد از سقوط ساسانیان و از میان رفتن حکومت مرکزی در ایران به تدریج این مسیر متروک شد و ارتباط کرمانشاه با مناطق جنوبی‌تر از مسیر لرستان، به سطح راه محلی تنزل پیدا کرد. حال با گذشت بیش از هزار سال، اجرای یک کریدور مبادلاتی در نوار غربی کشور در دستور کار وزارت راه و شهرسازی قرار گرفته که تقریباً احیای آن جاده مبادلاتی باستانی است. جاده‌ای ترانزیتی، به طول ۱۴۸۲  کیلومتر که از مرز بازرگان در مجاورت کشور ترکیه آغاز می‌شود و با عبور از پنج استان آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه، لرستان و خوزستان، به بندر امام خمینی(ره) در ساحل خلیج فارس متصل می‌شود. و در این میان هرسین یکی از معبرهای کلیدی در مسیر کریدور بزرگ‌راهی شمال غرب به جنوب غرب است.

با اجرای این جاده‌ي ترانزیتی، یک موقعیت ممتاز تجاری و مبادلاتی برای استان‌های نوار غربی کشور ایجاد می‌شود و هم‌چنین یک امکان ارتباط مناسب بین‌استانی و هم‌چنین دست‌رسی مناسب به بازار همسایه‌های شمالی ایران در حاشیه دریای خزر، ترکیه و کشورهای جنوب خلیج فارس را فراهم می‌کند.

دست‌رسی کرمانشاه به اهواز و بنادر ساحلی خلیج فارس طی این سال‌ها از مسیر اسلام‌آباد، پل‌دختر و اندیشمک بوده است که یکی از محورهای بسیار مهم مبادلاتی محسوب شده و حجم زیادی از تبادل کالا و مسافر از طریق این مسیر انجام می‌شود. با بهره‌برداری از کریدور مهم و بزرگ‌راهی شمال غرب به جنوب غرب یک دسترسی تازه از مسیر هرسین، خرم‌آباد، پل‌زال و اهواز ایجاد می‌شود که بسیار نزدیک‌تر از مسیر قبلی است و یک موقعیت ویژه‌ي تجاری به استان کرمانشاه می‌بخشد.

شاید برای بسیاری باور این موضوع سخت باشد که جاده‌ي کرمانشاه به خرم‌آباد  تا دهه‌ي ۸۰ یک مسیر خاکی و شوسه بود و ارتباط معمول میان این دو مرکز استان مهم در غرب کشور، از طریق مسیر کرمانشاه – صحنه و نهاوند صورت می‌گرفت. با آسفالت شدن مسیر هرسین به خرم‌آباد در نیمه‌ی اول دهه‌ي ۸۰ ، دو مرکز استان از یک راه ارتباطی یک خطه برخوردار شدند و با تغییر این مسیر دست‌رسی، فاصله از۳۴۰  کیلومتر مسیر قبلی به ۱۵۰ کیلومتر از مسیر دست‌رسی جدید، کاهش یافت.

مسیر خرم‌آباد به بندر امام اکنون به صورت آزادراهی و بزرگ‌راهی است و اگر پروژه‌ي کریدور بزرگ‌راهی هرسین به خرم‌آباد اجرایی شود، کرمانشاه از یک مسیر نزدیک‌تر برای دست‌رسی به بنادر جنوب برخوردار می‌شود.

یکی از مشکلات مهم این پروژه، کند بودن روند اجرایی انجام آن است. در سفر رییس‌جمهور در اردی‌بهشت‌ماه ۱۳۸۸ به کرمانشاه، وزارت راه موظف شد مطالعه‌ي احداث باند دوم کرمانشاه- هرسین اقدام کند و از آن زمان اجرایی شدن این پروژه در دستور کار بوده است ولی با گذشت بیش از ۱۰ سال، این مسیر مهم بزرگ‌راهی – که قطعه کرمانشاه تا سه راه هرسین آن از قبل بزرگ‌راهی بوده- تاکنون تکمیل نشده است و هنوز احداث پل چهر و ۳ کیلومتر در دو طرف این پل، به بهره‌برداری نرسیده‌است.

در لرستان هم موضوع چهار خطه کردن مسیر هرسین به خرم‌آباد خیلی دیر و از سال ۹۵ به شکل جدی آغاز شده‌است و هنوز بخش‌های مهمی از سمت هرسین و مسیر نورآباد به خرم‌آباد، چهار خطه نشده‌است.

ایجاد یک مسیر نزدیک‌تر به اصفهان
یکی از اتفاقات مهم در مسیر بزرگ‌راه هرسین به خرم‌آباد، احداث پروژه‌ي تونل اسپژ به طول ۲۰۰۰ متر است که الشتر را به بروجرد متصل می‌کند. عملیات اجرایی این تونل استراتژیک در تیرماه ۹۴ آغاز شده است و مسیر دست‌رسی کرمانشاه به شهرهای مهمی مانند اصفهان، اراک، قم و حتا مشهد را بسیار نزدیک‌تر می‌کند و هم‌چنین می‌تواند یک مسیر جایگزین برای دست‌رسی به تهران هم باشد. هم‌اکنون ارتباط استان کرمانشاه با بخش‌های مرکزی کشور به ویژه اصفهان، از طریق محور صحنه، نهاوند، بروجرد و نجف‌آباد صورت می‌گیرد اما با بهره‌برداری از تونل اسپژ، یک مسسیر جدید از محور هرسین، الشتر، بروجرد به اصفهان ایجاد می‌شود که کوتاه‌تر از مسیر قبلی است. البته این پروژه پس از چندین سال رکود دوباره در سال ۱۴۰۱ فعال شده است و متاسفانه طی دهه‌های اخیر وزارت راه و زیرمحموعه های آن در استان و نمایندگان استان کرمانشاه در اداوار مختلف، تاکنون توجهی جدی به تکمیل سریع‌تر طرح‌های کلانی مانند کریدور بزرگ‌راهی کرمانشاه به خرم‌آباد و تکمیل تونل الشتر به بروجرد نداشته‌اند.