پیش از غذا در سر میز غذا برای غذا و آرامشی که دارند شُکر می‌کنند. برای چیزهای مثبتی که در زندگی دارند شُکر می‌کنند. برای احساس خوبی که دارند شُکر می‌کنند. من عاشق این نوع افراد هستم. افرادی که همیشه نیمه‌ی پُر لیوان را می‌بینند. افرادی که در محیط پیچیده و متغیر اطراف، با هزاران اتفاقات مثبت و منفی، همواره حال خودشان را با دیدن اتفاقات خوب و نه نادیده گرفتن بلکه مدیریت اتفاقات بد، با بهره بردن از احساس خوب برگرفته از اتفاقات خوب، به سمت آرامش و صبوری و هدایت پذیری می برند.
یکی از کلیپ‌های اثرگُذاری که در فضای مجازی دیده بودم، یک سالن ژیمناستیک بود که در آن‌جا یک بچه شش ساله یک استیکر را بعد از دویدن به سمت دیوار، در ارتفاعی بالا روی دیوار چسبانید. بچه دیگر پشت سر او دوید و استیکر خود را بالاتر گذاشت. بچه بعدی همین‌طور. بعد از چندین مرحله رقابت مثبت، استیکر آخری در جایی چسبیده بود که از قبل هیچ‌کدام از بچه‌ها فکر نمی‌کردند که بتوانند در این سطح و حد بالا بپرند. آن چیزی که آن‌ها را وادار کرده بود تا انرژی درونی خود را آزاد کنند، رقابت بود. هر استیکر چسبیده به دیوار هدفی را تعیین می‌کرد که دیگران توانسته بودند بدست آورند و چرا که من نتوانم. لذا وقتی فردی استیکری را روی دیوار می‌دید، کف توانایی خود را آن‌جا تعیین می‌کرد و لذا سعی می‌کرد و البته که می‌توانست بالاتر بپرد. این تعیین کف توانمندی در سطح بالاتر از نفر قبلی، اولاً انرژی نهفته درونی هر فرد را آزاد می‌کرد و ثانیاً رقابت بالاتر می‌توانست سطح اهداف قبلی را برای همه ارتقاء دهد. لذا در رقابت به موازات بهبود اهداف، بهبود مدیریت فرد بر خود و انرژی‌های درونی خود را نیز به همراه خواهد داشت. این‌جاست که رقابت مثبت در مدرسه، دانشگاه، آموزش، تولید و همه امور مثبت، مورد تأیید و تأکید همه خردمندان امور تخصصی بوده و هست. پیش‌رفت و توسعه سطح رفاه جوامع موفق جهان، این‌گونه رقم خورده است.
خوب برای جمع‌بندی باید گفت این پدیده رقابت با پدیده شکرگزاری چه رابطه‌ای داشت؟ این رابطه که فردی همواره دنبال پدیده‌ها و اتفاقات و عناصر مثبت زندگی خود و محیط باشد تا به خاطر آن‌ها شُکرگزاری کند، کف اهداف خود را پدیده‌های مثبت تعیین می‌کند و سعی خواهد کرد که برای بهبود آن حوزه‌ها حرکت کند و انرژی‌های درونی خود را آزاد سازد و به‌کارگیرد. وقتی افراد نسبت به بروز پدیده‌های بَد رنج می‌برند و این رنج را با زبانی خشن و نیش‌دار بیان می‌کنند، به زمین و زمان بَد نگاه می‌کنند و اعتراض دارند، در این شرایط اولاً کف توانایی خود را بسیار ضعیف و ناچیز فرض می‌کنند و ثانیاً انگیزه‌ای برای آشکارسازی و بهره‌برداری از انرژی‌های درونی خود در تغییر شرایط نامطلوب به شرایط خوب و مطلوب احساس نمی‌کنند. این‌جاست که با مشاهده پدیده‌ها و اتفاقات مطلوب، خوب و در سطح مناسب موجود در اکوسیستم قابل کنترل خود، ابتدا کف قابل رقابت مناسبی را پیدا می‌کنیم، دوم این‌که در حوزه‌هایی که استعداد، توانایی، مهارت و یا شایستگی رقابت و اقدام شایسته داریم، مسیر پیشرفت را پیدا می‌کنیم و سوم این‌که به جای نادیده گرفتن توان و انرژی خود، انگیزه تغییر وضعیت نامطلوب و بَد را به وضعیت مطلوب و خوب بدست خواهیم آورد.
نکته‌ی اخلاقی ۱: هر روز که از خوب بیدار می‌شویم سعی کنیم برای یک اتفاق مطلوب، پدیده‌ي مفید، عنصر و یا دارایی خوب و با ارزشمان شُکرگزاری کنیم.
نکته‌ی اخلاقی ۲: هر روز که از خواب بیدار می‌شویم به خودمان قول بدهیم که حال یک نفر را خوب کنیم. لذا برای اولین نفری که مقابل ما قرار می‌گیرد، سعی کنیم که با یک کلمه محبت امیز، لبخند، همکاری و یا کار خوب، حالش را خوب کنیم و روز او را به سمت بالابردن انرژی و اقدامات مثبت و مؤثر بهبود ببخشیم.

*دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه رازی کرمانشاه