توانا بود هرکه دانا بود
همواره روزگار با سیمره جاری باشید...
Thursday, 4 July , 2024
امروز : پنج شنبه, ۱۴ تیر , ۱۴۰۳ - 28 ذو الحجة 1445
شناسه خبر : 14384
  پرینتخانه » فرهنگی, یادداشت تاریخ انتشار : ۳۱ مرداد ۱۴۰۱ - ۱۲:۲۶ | | ارسال توسط :

درس‌هایی  از نهضت  امام حسین(ع) – بخش اول و دوم

درس‌هایی  از نهضت  امام حسین(ع) – بخش اول و دوم
مقدمه: حدود چهارده قرن است، که از نهضت حضرت حسین ابن علی(ع) می‌گذرد. قیام آن حضرت در چند ماه آخر سال ۶۰ هجری قمری، با هجرت از مدینه  به مکه و روشن‌گری به مردمی که با وی ملاقات می‌کردند یا مواجه می‌شدند، همه‌ مقدمه‌ی یک حرکت سیاسی، اجتماعی و فرهنگی بود.
 وی در ۸ ذی‌الحجه سال ۶۰ از مکه به طرف کربلا در عراق و نهایت تا پایان روز دهم ماه محرم  سال۶۱ هجری قمری، اعتراضی علیه انحراف امویان و عُمالشان را به گوش خلایق رسانید، زیرا حکومت اموی  به نام دین اسلام حکومت می‌کردند، ولی اسلام را منزوی و بی‌مقدار کرده بودند.
یزید که فردی نالایق بود بعد از مرگ پدرش بر اریکه‌ی قدرت تکیه زده بود. آن‌ها( امویان) شیوه‌های جاهلی و استکباری نظام قبیله‌ای و نژادپرستی را بر دین مساوات و برابری و برادری ترجیح می‌دادند و از دین فقط برای دنیای خود، سوءاستفاده می‌کردند. به اهل کتاب، موالیان، شیعیان ستم و تبعیض روا می‌داشتند. از طرفی به دستورهای قرآن و سنت رسول‌الله(ص) عمل نمی‌کردند. نسبت به شئون و ستون دین بی‌اعتنا بودند. در چنین شرایطی حضرت سیدالشهدا با تمام وجود برای تغییر این وضعیت نامناسب، نهایت تلاش و روشن‌گری را از خود به منصه‌ی ظهور رسانید.
وی یک‌روز قبل از حرکت به سمت مکه برای دفاع از دین رسول‌الله، به دیدار اقوام و خویشان رفت.برخی نصیحت می‌کردند، با یزید بیعت کن، برخی می‌گفتند، در مدینه بماند، برخی نیز می‌گفتند، از بی‌راهه برو، اما آن حضرت عزمش جزم کرد که باید از مسیر طبیعی به مکه برود، گرچه کاروانی که همراهش بودند، هم این پیشنهاد را دادند که از بی‌راهه به مکه حرکت کنیم، بهتر است، اما آن حضرت قبول نفرمودند، چون طبق وصیت پیامبر و پدر و برادرش، می‌دانست در کربلا باید کشته شود.
بنابراین آن حضرت با مهاجرت و سفر، آگاهی‌بخشی را از مدینه شروع کردند تا حجت را بر مسلمانان تمام کنند و افرادی نیز پی به کار آن حضرت ببرند و بدانند آن حضرت در حال خروج و قیام علیه حاکمیت یزید اموی است.
سخنانی که بین عبدالله ابن عباس و امام حسین رد و بدل شد، حکایت از حقانیت سیدالشهدا داشت، تا مسیری را که انتخاب کرده است، بنا به قول خدا و رسولش انجام دهد.
آن حضرت در ملاقات با ام سلمه، همسر پیامبر، حقایق واقعه را با علم لدنی نشانش داد، آن بانو گریه سر داد و امام حسین فرمودند،[مادرجان] خواست خداست که من را مقتول و خواهران و دخترانم را اسیر ببیند و ایشان را شهر به شهر بگردانند و هیچ‌کس ایشان را یاری نکند.(ذهنی تهرانی، ۱۳۷۹: ۶۷ )
یکی از نکات مهم در نهضت امام حسین(ع)، وصیت‌نامه‌ی آن حضرت است. ایشان در محتوای آن اعتقادات و اهداف خویش را بیان کرده که حکومت یزیدی نگوید این قیام‌کنندگان خارجی هستند و علیه دین خدا و امام و حاکم وقت خروج کرده است.
 یکی از تهمت‌ها همین برچسب خارجی بودن به این نهضت بود که تبلیغات اموی، مردم شام را علیه شهدا و اسرای کربلا مهیا کرده بودند. آن‌ها اُسرا و شهدا را خارجی می‌دانستند و به جانب آن‌ها سنگ پرتاب می کردند و ناسزا می‌گفتند.
حضرت امام حسین(ع) با درایت تمام در پاسخ به تاریخ و معاندان نهضتش، وصیت‌نامه‌ی خویش را تنظیم کردند، که تحلیل محتوای آن پاسخی مستدل و منطقی به آیندگان است.
آن حضرت، با وجود سابقه‌ی دینداری و وجاهت خانوادگی و چراغ هدایت بودن وجوش، باز هم نوشته من که حسین ابن علی(ع) هستم، شهادت به وحدانیت خدا و رسالت حضرت رسول خدا(ص) و اعتقاد به معاد روز قیامت دارم.
وصیت‌نامه‌ی آن حضرت گویای همه‌چیز است، اکثر بزرگان این وصیت‌نامه را شرح داده‌اند. یکی از کسانی که وصیت‌نامه را  به خوبی شرح داده، مرحوم استاد محمدتقی شریعتی پدر دکترعلی شریعتی است. وی به زبان ساده و پرمحتوا به این مهم پرداخته است.
امام حسین(ع) قبل از آن‌که از مدینه به سوی مکه حرکت کند، این وصیت‌نامه را نوشت و با مُهر خویش ممهور ساخت و به برادرش محمد حنفیه تحویل داد:‌
متن وصیت‌نامه
« بسم‌الله الرحمن الرحيم …؛
اين وصيت حسين‌بي‌علي است به برادرش محمد حنفيه. حسين گواهي مي‌دهد به توحيد و يگانگي خداوند و اين که براي خدا شريکي نيست و محمد(ص) بنده و فرستاده اوست و آیين حق (اسلام) را از سوي خدا (براي جهانيان) آورده است و شهادت مي‌دهد که بهشت و دوزخ حق است و روز جزا بدون شک به وقوع خواهد پيوست و خداوند همه‌ی انسان‌ها را در چنين روزي زنده خواهد نمود.»
 امام در وصيت‌نامه‌اش پس از بيان عقيده‌ی خويش درباره‌ی توحيد و نبوت و معاد، هدف خود را از اين سفر اين چنين بيان نموده است: «من نه از روي خودخواهي و يا براي خوش‌گذراني و نه براي فساد و ستم‌گري از شهر خود بيرون آمدم؛ بلکه هدف من از اين سفر، امر به معروف و نهي از منکر و خواسته‌ام از اين حرکت، اصلاح مفاسد امت و احياي سنت و قانون جدّم، رسول خدا (ص) و راه و رسم پدرم، علي‌بن‌ابيطالب(ع) است.
 پس هر کس اين حقيقت را از من بپذيرد (و از من پيروي کند) راه خدا را پذيرفته است و هر کس رد کند (و از من پيروي نکند) من با صبر و استقامت (راه خود را) را در پيش خواهم گرفت تا خداوند در ميان من و بني‌اميه حکم کند که او بهترين حاکم است. و برادر ! اين است وصيت من به تو و توفيق از طرف خداست. بر او توکل مي‌کنم و برگشتم به سوي اوست.» (بحارالانوار، ۴۴/۳۲۹)
 انگیزه‌های قیام امام حسین(ع)
امام حسین(ع) در سخنان خود در پاسخ ولید و مروان اولین انگیزه‌ی قیام و مبارزه و علت مخالفت خود با یزید بن معاویه را بیان کرد و اکنون به هنگام حرکت از مدینه در وصیت‌نامه‌ی خود به انگیزه دیگر یا به علت اصلی قیام خود، یعنی امر به معروف و نهی از منکر و مبارزه با مفاسد وسیع و مسائل ضداسلامی و ضدانسانی حکومت یزیدی و اموی، اشاره می‌کند و می‌فرماید:«اگر آنان از من تقاضای بیعت هم نکنند من باز هم آرام و ساکت نخواهم نشست؛ زیرا اختلاف من با دستگاه خلافت تنها بر سر بیعت با یزید نیست که با سکوت آنان در موضوع بیعت، من نیز سکوت اختیار کنم؛ بلکه وجود یزید و خاندان وی موجب پیدایش ستم و گسترش فساد گشته است و من برای امربه معروف و نهی از منکر و احیای قانون جدم رسول خدا(ص) و زنده کردن راه و رسم پدرم علی(ع) و بسط عدل و داد به پاخیزم و ریشه‌ی این نابه‌سامانی‌ها، یعنی خاندان بنی‌امیه را قلع و قمع نمایم و همه‌ی جهانیان بدانند که حسین جاه‌طلب، طالب مقام و ثروت، شرور، مفسد و اخلال‌گر نبود و این حالت از روز اول تا ساعت آخر و تا لحظه‌ی آخر در روح حسین(ع) متجلی و متبلور بود.»  (سخنان حسین‌بن علی (علیه‌‌السلام) از مدینه تا کربلا، محمدصادق نجمی، ص ۵۴٫)
 ادامه دارد…
*هرگونه برداشت و تلخیص از مطالب این تارنما بدون ذکر منبع ممنوع است و پیگرد قانونی دارد.
نویسنده : احمد لطفی | سرچشمه : سیمره633 و 634( 15 و22 امرداد401)
به اشتراک بگذارید
تعداد دیدگاه : 0
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.